فهرست مطالب

نشریه مدیریت اطلاعات سلامت
سال هشتم شماره 1 (پیاپی 17، فروردین و اردیبهشت 1390)

  • تاریخ انتشار: 1390/02/12
  • تعداد عناوین: 12
|
  • نامه به سردبیر
  • ضرورت تاکید بر توسعه ی کتابخانه های بیمارستانی در برنامه های خدمات اطلاع رسانی پزشکی
    احمد شعبانی صفحه 0
    کتابخانه های بیمارستانی، کتابخانه ای برای استفاده ی بیماران و گاهی کارمندان، که به وسیله ی بیمارستان یا سازمانی علاقه مند اداره می شود. این کتابخانه ها عهده دار ارایه ی خدمات اطلاع رسانی دانش مدار در زمینه ی علوم پزشکی و بهداشتی است. این یادداشت بر اساس روش کتابخانه ای و مبتنی بر مباحث توصیفی با نگرشی به متون پیشین درباره ی کتابخانه های بیمارستانی در زبان فارسی نوشته شده است. بر این مبنا، بررسی متون موجود و مستندات علمی به ضرورت کتابخانه های بیمارستانی در حوزه ی خدمات بهداشتی کشور مورد توجه قرار می گیرد. کتابخانه های بیمارستانی در متون فارسی از طریق روش های توصیفی و ارایه ی خدمات این نوع کتابخانه ها به منزله ی ارکان اطلاع یابی در کشور و مراکز اطلاعاتی مورد شناسایی قرار گرفت. محور این نوع کتابخانه ها در چارچوب طرح تکفاب و توانمندی محور کتابخانه های دیجیتالی تداوم یافت. فرایند و توسعه ی زیربنایی ساختار بیمارستان ها و ضرورت کتابخانه های بیمارستانی موضوعی حایز اهمیت در مجرای خدمات بهداشت، درمان و علوم پزشکی است، که نیازمند برنامه ریزی در حوزه ی علوم پزشکی و بهداشتی کشور می باشد.
    کلیدواژگان: خدمات اطلاع رسانی، کتابخانه های بیمارستانی، توسعه
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • مقاله تحقیقی
  • پرونده سلامت فردی، فن آوری اطلاعات در سیستم مراقبت سلامت آینده: دیدگاه پزشکان و پرستاران
    مریم احمدی، فرحناز صدوقی، محمود گوهری، فاطمه رنگرز جدی صفحه 1
    مقدمه
    پرونده ی سلامت فردی، پرونده ای فرد مدار است، که جهت دسترسی افراد به اطلاعات سلامت خود طرح ریزی شده است و با ارایه ی اطلاعات و استفاده از سایر وسایل حمایتی مانند پایگاه های دانش به افراد کمک می کند تا نقش فعال تری در سلامت خود داشته باشند. به دلیل این که پزشکان و پرستاران نقش اساسی در تکمیل، ارایه، آموزش و استفاده از آن را دارند، پژوهشی به منظور بررسی پرونده ی سلامت فردی از دیدگاه پزشکان و پرستاران صورت پذیرفت.
    روش بررسی
    پژوهشی توصیفی– مقطعی بر روی 120 نفر پزشک و 250 نفر پرستار انجام شد، که به صورت تصادفی از بیمارستان های تابعه دانشگاه علوم پزشکی کاشان در سال 1387 انتخاب شده بودند. گردآوری داده ها با پرسش نامه ی محقق ساخته، دارای پایایی (Spearman-Brown 82/0 = r) و روایی (صوری و محتوایی) در دو قسمت اطلاعات زمینه ای (سطح تحصیلات، سن، جنسیت) و سؤالات اهداف در قالب جواب های بلی، خیر و چهار گزینه ای انجام شد و با آمار توصیفی و توسط نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل گردید.
    یافته ها
    8/93 درصد وجود یک پرونده ی سلامت فردی و 6/88 درصد وجود قالب منسجمی برای آن را ضروری می دانند. 1/58 درصد مهم ترین استفاده آن را ارایه ی اطلاعات به همه ارایه دهندگان مراقبت و 2/39 درصد حافظه های قابل انتقال را بهترین شکل آن ذکر کردند. 7/85 درصد مزایای آن را آگاهی بیماران از زمان ویزیت، 6/67 درصد بیشترین عیب آن را درک نادرست بیمار از اطلاعات خود و 7/49 درصد علت عدم تهیه ی پرونده ی سلامت فردی را عدم آگاهی افراد نسبت به مزایای آن ذکر نمودند.
    نتیجه گیری
    پرونده ی سلامت فردی از نظر جامعه ی پژوهشی ضروری می باشد. مسایل و نگرانی های مربوط به درک نادرست بیمار از اطلاعات، مسایل محرمانگی و امنیتی بایستی به نحو مقتضی برطرف گردد. ارایه ی این پرونده از طرف وزارت بهداشت با همکاری بخش خصوصی و سازمان های بیمه توصیه می گردد.
    کلیدواژگان: دسترسی به اطلاعات، پرونده ی سلامت فردی، مراقبت بیمار مدار، تکنولوژی اطلاعات
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • امکان سنجی آموزش از راه دور از طریق اینترنت برای کتابداران شاغل در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکی مستقر در شهر تهران
    زهرا فرجی، محمدرضا علی بیک، روح انگیز جمشیدی صفحه 14
    مقدمه
    با ظهور تکنولوژی های نوین و ایجاد مراکز آموزش مجازی، آموزش و یادگیری الکترونیکی جای خود را در مراکز آموزشی باز کرده است. این مقاله امکان ارایه ی آموزش از طریق اینترنت را برای کتابداران شاغل در کتابخانه های مرکزی دانشگاهی وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکی مستقر در شهر تهران مورد بررسی قرار داده است.
    روش بررسی
    روش پژوهش پیمایشی- توصیفی بوده است. داده ها از طریق پخش 44 پرسش نامه بین کتابداران شاغل در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مستقر در شهر تهران در مرداد و شهریور 1387 گردآوری شدند. برای تعیین اعتبار، محتوای این پرسش نامه از نظر استادان و سایر کارشناسان فن گذرانده شد و برای تعیین روایی از ضریب Cronbach’s alpha 15 نمونه، که به صورت تصادفی از جامعه انتخاب شده بودند، استفاده شد. داده ها با نرم افزار آماریSPSS و با استفاده از تکنیک های آمار توصیفی به دست آمده اند.
    یافته ها
    95 درصد کتابداران به شرکت در دوره های آموزش از طریق اینترنت علاقه مند بوده اند. پایگاه های اطلاعاتی بیشترین و کتابخانه ی مجازی کمترین موضوع های تجربه شده برای دسترسی به اطلاعات بودند. وب سایت های آموزشی بیشترین و گفتگو کمترین آمار را در زمینه ی روش های مورد نظر برای ارایه ی آموزش داشتند. 71 درصد کتابداران تایید کردند که کتابخانه آن ها آمادگی لازم برای ایجاد دوره ها را دارند. 21 درصد از آن ها تخصیص بودجه به کتابخانه هایشان را برای برگزاری این دوره ها تایید کردند. بیشتر پاسخگویان به «رده بندی چند برچسبی» عدم آشنایی و به «مدیریت دانش» آشنایی نسبی و به «مهارت های اولیه کامپیوتر» آشنایی کامل داشتند. همچنین به موضوع «حفاظت رسانه نوری» علاقه کم، به «وب 2» علاقه متوسط و به «سیستم های پایگاه های اطلاعاتی» علاقه زیاد نشان دادند. موافق نبودن بالا دستان، عدم اطمینان به اعتبار این دوره ها، مشکلات فنی، سرعت پایین خطوط اینترنت از مشکلات بیان شده، توسط کتابداران بود.
    نتیجه گیری
    کتابخانه های مرکزی دانشگاه های وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در شهر تهران امکانات بالقوه و قابلیت های لازم برای برگزاری دوره های آموزش کتابداری و اطلاع رسانی از طریق اینترنت را دارند.
    کلیدواژگان: امکان سنجی ها، کتابداری و اطلاع رسانی، کتابداران، وزارت بهداشت، کتابخانه های پزشکی، اینترنت
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • کیفیت ثبت گواهی های فوت صادره در بیمارستان های آموزشی و غیر آموزشی شهر کرمانشاه
    محمود کیوان آرا، شیرین زردویی گل عنبر، سعید کریمی، سکینه سقاییان نژاد اصفهانی صفحه 23
    مقدمه
    اطلاعات ثبت شده بر روی گواهی فوت برای مقاصد مهمی مانند تهیه ی آمارهای مرگ و میر برنامه های ارتقای سلامت عمومی و تخصیص منابع مراقبت بهداشتی کاربرد دارد. از این رو صحت داده های گواهی فوت از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف از انجام این تحقیق، تعیین کیفیت گواهی فوت های صادره در بیمارستان های آموزشی و غیر آموزشی شهر کرمانشاه و میزان صحت ثبت داده های گزارش شده در آن ها بود.
    روش بررسی
    این پژوهش از نوع کاربردی، توصیفی و جامعه ی پژوهش، بیماران بستری را که در شش ماهه ی اول سال 1386 در بیمارستان های آموزشی و غیر آموزشی شهر کرمانشاه فوت نموده بودند، شامل می شد. نمونه ی مورد بررسی با توجه به کل موارد مرگ مراکز آموزشی و بیمارستان های شهر کرمانشاه در شش ماهه ی اول سال 1386 (1994 مورد مرگ) و بر اساس فرمول تعیین حجم نمونه (321 نمونه) محاسبه شد. در این پژوهش، نمونه گیری به روش تصادفی و جمع آوری داده ها بر اساس چک لیستی که روایی آن به تایید متخصصان رسیده بود، انجام و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام گردید.
    یافته ها
    نتایج نشان داد که 1/51 درصد از گواهی های فوت صادره در مراکز آموزشی درمانی و 24 درصد از گواهی های فوت بیمارستان های غیر آموزشی دارای کیفیت ثبت بودند. اطلاعات دموگرافیک گواهی های فوت صادره ی مراکز آموزشی درمانی و بیمارستان های غیر آموزشی به ترتیب در 6/7 درصد و 8/28 درصد از موارد غیر صحیح بود. فقط 3/3 درصد از گواهی های صادره در مراکز آموزشی درمانی و 2/12 درصد از گواهی های صادره در بیمارستان های غیر آموزشی توسط پزشک معالج متوفی صادر شده بود. در 7/33 درصد از مراکز آموزشی درمانی و در 4/45 درصد بیمارستان های غیر آموزشی، مکانیسم مرگ به عنوان علت مرگ گزارش شده بود. بین علت های مرگ مندرج در 1/64 درصد از گواهی های فوت مراکز آموزشی درمانی و 7/74 درصد بیمارستان های غیر آموزشی، تسلسل علیتی منطقی وجود نداشت.
    نتیجه گیری
    وضعیت کنونی صدور گواهی فوت در بیمارستان ها به خصوص بیمارستان های غیر آموزشی از لحاظ کیفی نامناسب و قابل تعمق بود. اهمیت و ارزش داده های مندرج در گواهی فوت و استفاده های متعدد آن، توجه بیشتر به ارتقای سطح آگاهی پزشکان از وجود انواع خطاها در کامل کردن گواهی فوت را می طلبد.
    کلیدواژگان: کنترل کیفیت، علت مرگ، بیمارستان های آموزشی، آمار حیاتی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی وضعیت موجود محرمانگی اطلاعات بیماران در بیمارستان های شهر تهران
    محمد عرب، ابوالقاسم پوررضا، محمدرضا اشراقیان، رقیه خبیری صفحه 33
    مقدمه
    رویکرد بیمار محور و آینده نگر که بهداشت را بر درمان مقدم می داند، برای بهبود و ارتقای سطح خدمات و مراقبت ها نه تنها جریان آزاد اطلاعات بیماران را به رسمیت می شناسد، بلکه همزمان به مساله حفظ امنیت و محرمانگی اطلاعات به عنوان یکی از خصوصیات سیستم بهداشت و درمان اهمیت می دهد. هدف از این پژوهش بررسی وضعیت موجود محرمانگی اطلاعات بیماران در بیمارستان های شهر تهران بوده است.
    روش بررسی
    این پژوهش، یک مطالعه ی توصیفی و از نوع مقطعی بود، که به بررسی سطوح دسترسی و میزان محرمانگی مدارک پزشکی، قوانین و مصوبات، استانداردها و رویه های عملکرد برای حفظ این محرمانگی در بیمارستان های شهر تهران در سال 1387 پرداخته است. این مطالعه به صورت سرشماری انجام شد و جامعه ی پژوهش، کلیه ی بیمارستان های واقع در شهر تهران (که از نظر جغرافیایی تحت پوشش دانشگاه های علوم پزشکی تهران، ایران و شهید بهشتی، اعم از آموزشی، غیر آموزشی، تامین اجتماعی و خصوصی) (120 بیمارستان) بود. اطلاعات مورد نیاز از طریق چک لیست به صورت حضوری در واحدهای مدارک پزشکی بیمارستان های فوق تکمیل شد و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS11 استفاده شد. در نهایت محرمانگی اطلاعات بیماران یافته های پژوهش به صورت کمی روی مقیاسی که دامنه آن صفر تا صد می باشد، بیان گردید.
    یافته ها
    در مجموع در زمینه ی محرمانگی اطلاعات بیماران، 54 درصد از بیمارستان های دولتی آموزشی و 57 درصد از بیمارستان های دولتی غیر آموزشی و 62 درصد از بیمارستان های خصوصی وضعیت مناسبی داشته اند.
    نتیجه گیری
    جهت حفظ محرمانگی مدارک پزشکی و محدود نمودن سطوح دسترسی به اطلاعات بیماران، اقداماتی نظیر تصویب قوانین مختلف برای تضمین محرمانه سازی مدارک پزشکی، تعیین ضوابط روشنی پیرامون نحوه ی دسترسی به اطلاعات پرونده ی پزشکی بیمار توسط یک مرجع عالی در کشور و اعلام آن به کلیه ی بیمارستان ها و مراکز بهداشتی درمانی به صورت بخش نامه، تعیین جرایم جنایی و مدنی برای انواع موارد افشای اطلاعات بیماران و عدم رعایت محرمانگی اطلاعات پرونده های پزشکی بیماران توسط یک مرجع ذی صلاح توصیه می شود.
    کلیدواژگان: راز داری، مدارک پزشکی، بیمارستان ها
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی عوامل استرس زای شغلی کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
    حسن اشرفی ریزی*، زهرا کاظم پور صفحه 41
    مقدمه

    امروزه، استرس یکی از مشکلات انسان ها، به ویژه در کشورهای در حال رشد و پیشرفته است. از این رو شناخت عوامل به وجود آورنده ی این مشکل و ارایه ی نتایج راه حل های مناسب، ذهن افراد زیادی را به خود مشغول کرده است. پژوهش حاضر در سال 1388 با هدف تعیین عوامل استرس زای شغلی کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شده است.

    روش بررسی

    روش پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش نامه بود. روایی پرسش نامه توسط متخصصان روانشناسی و کتابداری و اطلاع رسانی تایید شد و پایایی آن با استفاده از Cronbach’s alpha برابر 91/0 به دست آمد. جامعه ی آماری مورد مطالعه، 77 نفر از کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1388 بودند. با توجه به این که جامعه ی مورد بررسی، چندان بزرگ نبود، بدون انجام نمونه گیری، از روش سرشماری استفاده شد. شیوه ی گردآوری اطلاعات، مراجعه ی حضوری بود. داده ها پس از گردآوری، در نرم افزار SPSS وارد گردید و سپس از طریق آمار توصیفی و آزمون استنباطی مورد تحلیل قرار گرفت.

    یافته ها

    یافته ها نشان می دهد که اثرگذارترین عامل استرس زا، عدم حمایت سرپرستان و کمترین تاثیر مربوط به مشخص نبودن گروه مخاطبین می باشد. رتبه بندی عوامل استرس زا در ابعاد چهارگانه ی Lothans نشانگر آن است که بعد ساخت های سازمانی، بیشترین میانگین و بعد شرایط فیزیکی سازمان، کمترین میانگین را به خود اختصاص داده است. بین سن، سابقه ی کار، میزان تحصیلات و عوامل استرس زای شغلی کتابداران، رابطه ی معنی داری وجود دارد.

    نتیجه گیری

    نتایج نشان داد که از نظر کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، مهم ترین عوامل استرس زا به ترتیب عدم حمایت سرپرستان، عدم توجه به ارتقای شغلی، عدم امنیت شغلی، انجام کار فقط به منظور رفع تکلیف و عدم همکاری مدیر کتابخانه می باشند، بنابراین مدیران کتابخانه ها باید عوامل ایجاد استرس را شناسایی و اقدامات لازم در راستای رفع آن ها را انجام دهند.

    کلیدواژگان: فشار روانی، کتابداران، کتابخانه های دانشگاهی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • ارزیابی کمی پرونده های پزشکی بیماران بستری شده در بیمارستان دکترغرضی
    شیرین عباسی، ناهید توکلی صفحه 50
    مقدمه
    امکان بررسی کمیت پرونده های پزشکی یکی از عوامل تاثیرگذار در سیاست های بیمارستانی، ارزیابی عملکرد کادر درمان و بهبود فعالیت های اجرایی می باشد و به عنوان اولین وسیله جهت ارزیابی کیفیت مراقبت ارایه شده توسط مؤسسات مراقبتی به حساب می آید و با وجود اهمیت ارزیابی و صرف هزینه و وقت زیاد، به آن کمتر توجه می شود. در این مقاله به نتایج حاصل از ارزیابی کمی پرونده های مدارک پزشکی در بیمارستان دکتر غرضی اصفهان پرداخته شده است.
    روش بررسی
    این مطالعه ی توصیفی، کاربردی و مقطعی و جامعه ی مورد مطالعه کلیه ی پرونده های پزشکی بیماران بیمارستان دکتر غرضی اصفهان از اول فروردین تا پایان اسفند ماه سال 1387 بود. نمونه گیری به روش سرشماری انجام شد و تعداد 26284 پرونده مورد بررسی قرار گرفت. ابزار جمع آوری داده ها چک لیستی بود که از کتاب مدارک پزشکی 3 و 4 استخراج گردید و با مراجعه به بخش مدارک پزشکی بیمارستان داده ها از پرونده های بیمارستان استخراج و وارد چک لیست شد و در نهایت با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    بیشترین درصد قراوانی، نقص مربوط به پرونده بیماران مراجعه کننده به متخصصین گوش و حلق و بینی (38 درصد) بوده است و گروه متخصصین جراحی فک و صورت هیچ گونه نقص اطلاعاتی در پرونده ی بیمارانشان نداشته اند.
    نتیجه گیری
    نتایج حاصل از بررسی کمی پرونده ها بر اساس محورهای مورد نظر مستند سازی نشان داد بیشترین نقص مربوط به ثبت تاریخ و ساعت توسط مستند سازان بوده است (91 درصد) و کمترین نقص در ارتباط با ثبت داده ها است (1/1 درصد). همچنین درصد ناچیزی از پرونده ها (2/1 درصد) در بخش مدارک پزشکی ارزیابی نشدند. بیمارستان دکتر غرضی با به کار بردن ابزارهای مدیریتی سعی درکنترل مستندسازی پرونده ها و در نهایت ارزیابی مدارک پزشکی نموده است.
    کلیدواژگان: ارزیابی اطلاعات، بیماران بستری، مدارک پزشکی، بیمارستان ها
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • نیاز سنجی آموزش مداوم حرفه ای دانش آموختگان مدیریت خدمات بهداشتی درمانی
    سعید کریمی، مرضیه جوادی، مریم یعقوبی، سوگل فتحعلی زاده، معصومه ملایی صفحه 61
    مقدمه
    آموزش کارکنان فرایندی است که انطباق و سازگاری کارکنان با محیط متحول سازمانی را فراهم می آورد. نکته ی بسیار مهم در تنظیم و اجرای برنامه ی آموزشی، برنامه ریزی با توجه به نیاز مخاطبان است. شناسایی نیازهای آموزشی نخستین گام برنامه ریزی آموزش کارکنان و پیش نیاز یک برنامه ی آموزشی مؤثر است. این مطالعه، با هدف شناخت نیازهای آموزشی دانش آموختگان مدیریت خدمات بهداشتی درمانی تنظیم گردیده است.
    روش بررسی
    این پژوهش، یک مطالعه ی توصیفی_ پیمایشی است که در سال 1387 به صورت مقطعی بر روی تعداد 67 نفر از دانش آموختگان رشته ی مدیریت خدمات بهداشتی درمانی شاغل در واحدهای مختلف زیر مجموعه ی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام گرفت. ابزار مطالعه پرسش نامه ی محقق ساخته ای بود که پایایی آن با ضریب Cronbach’s alpha 75/0 تعیین شد و روایی آن به تایید صاحب نظران رسید. روش نمونه گیری ساده و داده های مطالعه با استفاده از نرم افزار SPSS تحلیل شد.
    یافته ها
    نتایج نشان داد پاسخ گویان در بین سه حیطه ی مورد بررسی به حیطه ی مهارت های فنی و عملیاتی نیاز بیشتری دارند (میانگین 47/3، انحراف معیار 12/0). در بین مهارت های فنی و عملیاتی بالاترین نمره، نیاز مربوط به آشنایی با استفاده و کاربرد نرم افزارهای رایانه ای است و در حیطه ی مهارت های نظری و ادراکی، مبحث جهانی شدن و چند فرهنگی شدن سازمان ها دارای بالاترین امتیاز در بین کل نیازهای احساس شده ی دانش آموختگان مدیریت خدمات بهداشتی درمانی است.
    نتیجه گیری
    نیازهای عملیاتی و در واقع آنچه دانش آموختگان مدیریت به طور روزمره با آن سر و کار دارند، به خصوص نیازهای مربوط به کاربرد رایانه و فن آوری اطلاعات، از مهم ترین نیازهای حیطه ی مهارت های عملیاتی قلمداد می شود و لازم است برنامه ریزان آموزشی این موارد را در تنظیم برنامه های سالیانه مد نظر قرار دهند.
    کلیدواژگان: آموزش مداوم، مدیریت خدمات بهداشتی، آموزش حرفه ای، نیازسنجی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • آیا روشی برای مقایسه ی هم زمان شاخص های کلیدی عملکرد بیمارستان وجود دارد؟
    هانیه سادات سجادی، زینب سادات سجادی، محمد هادی صفحه 71
    مقدمه
    اهمیت مقایسه ی عملکرد بیمارستان ها با استفاده از شاخص های بیمارستانی، لزوم بهره گیری از مدل های کاربردی را امری اجتناب ناپذیر نموده است. پژوهش حاضر به منظور مقایسه ی هم زمان شاخص های کلیدی عملکرد بیمارستانی مراکز با استفاده از نمودار پابن لاسو (Pobon Lasso) انجام گرفت.
    روش بررسی
    مطالعه ی توصیفی حاضر به صورت مقطعی و گذشته نگر در سال 1386 انجام گرفت. 31 بیمارستان و مرکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در مقطع پژوهش جامعه ی آماری را تشکیل دادند. شاخص های منتخب (درصد اشغال تخت، میزان چرخش تخت و میانگین مدت بستری) با مراجعه به معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و بررسی فعالیت ماهانه ی مراکز، در سال های 1384 و 1385 استخراج و مقایسه ی آن ها با استفاده از برنامه ی Excel و نمودار پابن لاسو انجام شد.
    یافته ها
    از مجموع 31 مرکز مورد مطالعه در سال 1384، 3 مرکز (10 درصد) در ناحیه ی اول، 12 مرکز (39 درصد) در ناحیه ی دوم، 14 مرکز (45 درصد) در ناحیه ی سوم و 2 مرکز (6 درصد) در ناحیه ی چهارم و در سال 1385، 2 مرکز (6 درصد) در ناحیه ی اول، 14 مرکز (45 درصد) در ناحیه ی دوم، 13 مرکز (43 درصد) در ناحیه ی سوم و 2 مرکز (6 درصد) در ناحیه ی چهارم نمودار پابن لاسو قرار داشتند.
    نتیجه گیری
    با استفاده از نمودار پابن لاسو می توان ضمن مقایسه ی هم زمان سه شاخص کلیدی عملکرد بیمارستان، به ارزیابی مراکز از بعد رعایت کارایی در اداره ی امور پرداخت. پیشنهاد می شود مدیران بیمارستان با استفاده از این روش که یکی از روش های فعال شناسایی مساله می باشد، تحلیلی از موقعیت مرکز خود در زمینه ی کارایی داشته باشند. این تحلیل می تواند راهنمای مفیدی برای برنامه ریزی های بهبود کارایی مرکز باشد.
    کلیدواژگان: بیمارستان ها، مدت اقامت، بیماران بستری، اشغال تخت بیمارستان
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • تحلیل محتوایی و استنادی مقالات چاپ شده در مجله ی علمی پژوهشی مدیریت اطلاعات سلامت
    حسن قهنویه، فریده موحدی، محمدحسین یارمحمدیان، سیما عجمی صفحه 82
    مقدمه
    با بررسی تولیدات علمی در هر حوزه می‎توان در انجام سیاست‎های پژوهشی برنامه ریزی های راه بردی انجام داد، پیشرفت‎های حاصل را ارزیابی و کنترل نمود و کیفیت فعالیت‎های پژوهشی را ارتقاء داد. این مطالعه با هدف تحلیل محتوایی و استنادی مقالات چاپ شده در مجله ی «مدیریت اطلاعات سلامت» انجام گرفت.
    روش بررسی
    این مطالعه ی توصیفی به تحلیل محتوایی و استنادی تعداد 175 مقاله ی چاپ شده در مجله ی علمی پژوهشی مدیریت اطلاعات سلامت طی سال های 1383 لغایت 1389 پرداخته است. در این پژوهش با استفاده از چک لیست و مراجعه به تک تک عناوین و محتویات و استنادات مقاله ها به جمع آوری اطلاعات و سپس ورود آن در نرم افزار Excel و تحلیل آن ها اقدام شد. روایی چک لیست با استفاده از نظر استادان متخصص تایید گردید. در تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی نظیر دسته بندی داده ها بر حسب توزیع فراوانی و درصد فراوانی، میانگین و رسم نمودارها استفاده شد.
    یافته ها
    از 531 نویسنده در 175 مقاله، بیشترین نویسندگان (58 درصد) مرد بوده اند. بیشترین افراد در مقطع دکتری تخصصی (263 نفر)، دارای رتبه ی دانشگاهی استادیار (116 نفر)، با وابستگی به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان (156 مورد) بودند. بیشتر مقالات (127 مقاله) از نوع توصیفی، بیشترین ابزار مورد استفاده پرسش نامه (76 مورد) و بیشترین توصیف گرهای موضوعی به کار رفته، بیمارستان ها (30 مورد) بوده است. بیشترین نوع مقالات چاپ شده، تحقیقی (150 مورد) و بیشترین مطالعات (60 عنوان) حاصل طرح تحقیقاتی مصوب بوده است. بیشترین تعداد مقاله (51 عنوان) در سال 89 به چاپ رسیده، بیشترین گرایش موضوعی «مدیریت» (50 عنوان) بود. بیشترین استنادات به مقالات (43 درصد) و از نظر زبان به منابع لاتین (58 درصد) بوده است. 45/4 درصد استنادات مربوط به خوداستنادی نویسنده و 05/1 درصد مربوط به خوداستنادی مجله بوده است.
    نتیجه گیری
    باید الگوی رفتاری نویسندگان به نگارش مقالات تحلیلی و استفاده از روش های بررسی متنوع و جدید در زمینه ی مدیریت اطلاعات در حوزه ی بهداشت و درمان سوق داده شود. سردبیر مجله، حد مشخصی را برای خوداستنادی در مقالات منتشر شده ی خود در نظر بگیرد.
    کلیدواژگان: تحلیل محتوا، استناد، مقاله مجله، نشریات ادواری
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • مقاله کوتاه
  • جایگاه اطلاعات سلامت در رفرم جدید نظام بهداشت و درمان آمریکا
    زهرا مستانه، لطف الله موصلی * صفحه 97

    نیازهای در حال تحول جامعه که نظام سلامت می بایست پاسخ گوی آن ها باشد، اصلاح و تحول این نظام را در همه ی کشورهای جهان ناگزیر ساخته است. افزایش کارایی و اثربخشی خدمات سلامت، برقراری عدالت، تامین مالی پایدار و بهبود مدیریت از اهداف اجرای اصلاحات در نظام سلامت می باشد. در آمریکا نیز پس از روی کار آمدن دولت جدید، انجام اصلاحات در نظام بهداشت و درمان به طور وسیعی در برنامه های کاری این دولت قرار گرفت. تمرکز اصلی این اصلاحات بر روی استفاده از فن آوری های نوین اطلاعاتی در زمینه ی مدیریت اطلاعات بهداشتی درمانی است، زیرا این دولت، اطلاعات بهداشتی با ارزش را به عنوان کلیدی برای توسعه ی پوشش همگانی مراقبت بهداشتی همراه با ارتقای کیفیت و کنترل هزینه ها قلمداد می کند. بنابراین در این راستا، منشور اطلاعات بهداشتی را در 7 موضوع مطرح نموده است که در صورت رعایت و اجرای این اصول، اصلاحات جدید بهداشت و درمان با استفاده از فن آوری های اطلاعاتی می تواند به اهداف از پیش تعیین شده نایل گردد

    کلیدواژگان: نوآوری سازمانی، بهداشت و تندرستی، تکنولوژی اطلاعات
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • مقاله مروری
  • نقش انبار داده ها در بهینه کردن مدیریت بیماری ها
    مهتاب کرمی، مهدی ستایش برحقی صفحه 102
    مدیریت بیماری مجموعه فعالیت هایی است که بر شناسایی افراد بیمار یا مستعد بیماری در جامعه و به کارگیری برنامه هایی برای پیش گیری از پیشرفت یا ظهور بیماری و در نتیجه سلامت جامعه متمرکز می باشد. در این راستا به کارگیری انبار داده ها به عنوان ابزار تصمیم گیری نقش مهمی را ایفا می نمایند. انبار داده ها مجموعه ای است که با داشتن داده های یکپارچه شده، تاریخ دار، چند بعدی و قابلیت های تحلیلی قوی می تواند برای درمان گران و مدیران این امکان را فراهم آورد تا در هزینه های ناشی از طراحی مجدد فرایندها صرفه جویی نمایند و همچنین به اطلاعات صحیح در زمینه مراقبت بیمار، بودجه بندی، برنامه ریزی، پژوهش، بهبود فرایندها، گزارش گیری، ترازیابی، آنالیز روند و بازاریابی دست یافته، با اتخاذ تصمیمات صحیح، گامی در راستای پیش گیری از پیشرفت یا ظهور بیماری و در نتیجه سلامت جامعه بردارند.
    کلیدواژگان: مدیریت بیماری، تکنولوژی اطلاعات، تصمیم گیری، داده ها
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
|
  • The Necessity for Development of Hospital Libraries in Medical Information Services Plans
    Ahmad Shabani Page 0
    Hospital Libraries are libraries for the use of patients and employees that are managed by hospitals or interested organizations. These libraries provide knowledge – based information services in the field of medical sciences and health. This paper note is based on library and descriptive method and reviewing the previous literature about hospital libraries was written in Persian. So evaluation of the existing literature and scientific documents regarding the necessity of hospital libraries in the area of the country's health services is considered. Hospital libraries in Persian literature were identified by descriptive methods and presentation of services as the bases for information seeking and information centers in our country. The base of these libraries achieved its continuity within the Takfab plan and empowerment of the base of the digital libraries. The process of development of infrastructure of hospital libraries and the necessity of them is a very important issue in health services and medical sciences, and requires planning in the field of health services and medical sciences in the country
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Personal Health Record: Physicians and Nurses View Point
    Maryam Ahmadi, Farahnaz Sadoghi, Mahmmod Gohari, Fatemeh Rangraz Jeddi Page 1
    Introduction
    Personal health record is an individual –oriented system that is planned for people to access their health information that using other means of support such as knowledge databases to help people to have more active role in their health Considering that physicians and nurses have a basic role in its completing, educating and using of this tools, this study was conducted to evaluate the view point of physicians and nurses in this regard.
    Methods
    In this descriptive – cross-sectional study, 120 and 250 randomly selected physicians and nurses from affiliated hospitals of Kashan University of Medical Sciences were studied in 2008.Data collected using a reliable (spearman Brown, r=0.82) and valid (face and content) questionnaire in two section; demographic information (age, sex, education and income levels) and objective questions in the form of yes - no and choice question..Obtained data analyzed using SPSS software and descriptive statistics.
    Results
    93.8% of participants believed on the necessity of personal health record and 88.6% on the existence of a coherent format. The most important use was providing information for health care providers (%58.1) and portable storage was the best form of it (%39.2). The most benefits of personal health record were knowledge of patients about their appointment (85.7%) and the most disadvantage was misunderstand of the information (67.6%). The most cause of lack of providing personal health record was unawareness about its advantages (49.7%).
    Conclusion
    Personal health record from viewpoint of physicians and nurses is necessary and problems and concerns about patient misunderstanding, privacy and security should be eliminated as appropriate.It is recommended that the personal health record provide by the authorities of Ministry of Health and Medical Education with cooperating with private section and insurance organizations.
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Feasibility Study of Distance Learning via Internet for Library Staffs in Central Libraries of Ministry of Health and Medical Education in Tehran
    Zahra Faraji, Mohammad Reza Alibeik, Roohanghiz Jamshidi Page 14
    Introduction
    With the advent of new technology and creating virtual training centers, e-learning and training have achieved a specific place in training centers.This article has been studied the feasibility of distance learning via internet for for librarians working in central libraries of the Ministry of Health and Medical Education in Tehran.
    Methods
    In this descriptive survey data from 44 librarians, working in central libraries of universities affiliated to the Ministry of Health and Medical Education in Tehran, collected using a questionnaire during August - September of 2008. For validation, the content of this questionnaire was approved by professors and other experts of the technology. To determine the validity of the questionnaire coefficient of the Cronbach's Alpha measured from 15 randomly selected samples from the community was used. Obtained data analyzed using SPSS software and descriptive statistics techniques.
    Results
    95% of librarians in ministry of health were interested in participate to distance education via internet. Most of the librarians experienced data base and less of them experienced digital library. Educational Web sites were the most and chat was the least methods for distance education presentation. More than 70% of librarian confirmed that their libraries spend budget for distance education. 21% of librarians in ministry of health confirmed that of facilities and equipments are provide for performance distance education in libraries. Most of the librarians didn’t familiar with engineering knowledge, collection evaluation, multi_label classification and website architecture. Most of them were relatively familiar and fully familiar with knowledge management and basic computer skills, respectively. Boss disagreements, not authorizing, technical problems, internet problems, unfamiliar educator for training this type of education, haven’t performance responsible, were problems that stated by the librarians
    Conclusion
    Central Libraries affiliated to the Ministry of Health and Medical Education in Tehran have the potential and capabilities required for performance distance education via internet.
    Abstract View Paper Original: Persian
  • The Quality of Death Certificates Record in the Educational and non-Educational Hospitals in Kermanshah
    Mahmood Keyvanara, Shirin Zardoeigolanbar, Saeid Karimi, Sakineh Saghaeiannejad Isfahani Page 23
    Introduction
    Population-based mortality statistics are derived from the information recorded on death certificates. This information is used for many important purposes, such as development of public health programs and allocation of health care resources. Therefore, the accuracy of death certificate data is important. The aim of this study was to evaluate the quality of death certificates records and its recording accuracy in educational and non-educational hospitals in Kermanshah.
    Methods
    In this descriptive and applied study, 321 death certificates of patients admitted and expired in educational and non-educational hospitals (1994 death)of Kermanshah during first six months in 2007selected randomly and evaluated. Data was collected by a checklist which validity was approved by professionals. Obtained data analyzed using SPSS software and descriptive statistics.
    Results
    51.1% and 24% of death certification in educational and non-educational hospitals were qualified respectively. The demographic information of death certification were incomplete in 7.6% and 28.8% of cases in educational and non-educational hospitals, respectively.3.3% and 12.2% of death certificates in educational and non-educational hospitals were filled by attending physician, respectively. In 33.7% and 45.4% of cases in educational and non-educational hospitals the mechanism of death or nonspecific condition listed as the cause of death, respectively. Regarding the cause of death in 64.1% and 74.7% of cases in educational and non-educational hospitals sequence of events dose not make sense, respectively.
    Conclusion
    Current status of death certificate record quality in the hospitals, specially non-educational ones is inappropriate and needed to contemplate.Considering the importance and value of data contained in the death certificate and its many uses, it is necessary to improve the awareness of physicians about different types of errors in completing death certificates
    Abstract View Paper Original: Persian
  • A Survey on Current Status of Patient Information Privacy in Tehran's Hospitals
    Mohammad Arab, Abolghasem Pourreza, Mohammadreza Eshraghian, Roghayeh Khabiri Page 33
    Introduction
    Patient- centered and perspective approach which prefers prevention to cure, to improve and promote the services and care, not only recognizes free flow of patient’s information, but also concurrently is concerned about maintaining security and privacy as an important feature of health care system. The purpose of this study was to evaluate the level of accessibility and privacy of medical record, rules, regulations, standards and functional procedures in hospitals of Tehran.
    Methods
    In this descriptive and cross sectional study, the level of accessibility and privacy of medical record, rules, regulations, standards and functional procedures in all educational- noneducational and private hospitals of Tehran (including 120 hospitals affiliated with Tehran, Iran and Shahid Beheshti University of Medical Sciences) was investigated. Research population was selected by census method. Required information has been provided using checklist that relevance with current status of patient information privacy. Obtained data analyzed by SPSS11 software. Finally, patient data privacy was expressed as a quantitative scale on which the range was from 0 - 100.
    Results
    Regarding the patient information confidentiality, 54% of educational public hospitals, 57% of non- educational public hospitals and 62% of private hospitals had appropriate status.
    Conclusion
    In order to maintain the confidentiality of medical records and limit the levels of access to patient information, interventions such as making legislation to ensure confidentiality of medical records, determining clear rules about how to access patient medical records by an excellent reference in the country and announced it to all hospitals and health centers as a directive and determine the types of criminal offenses and civil cases for disclosure of patient medical records by a competent reference are recommended.
    Abstract View Paper Original: Persian
  • A Survey on Job Stressors of Librarians Working in Libraries of Isfahan University of Medical Sciences
    Hassan Ashrafirizi, Zahra Kazempour Page 41
    Introduction

    Today, stress is one of the human’s problems particularly in developing and developed countries. So, many people try to determine these factors and presented suitable solutions. The purpose of this research was to determine job stressors among librarians of Isfahan University of Medical Sciences in 2009.

    Methods

    This study was survey research in which data was collected by questionnaire. Questionnaire validity confirmed by specialists and its reliability determined by Alpha Cronbach, as (r=0.91). 77 librarians were studied in this research. Considering the small sample size, the participants were selected by census method. The method of data collection was interview. Data analyzed using SPSS software and descriptive statistics and inferential tests

    Results

    The most effective stressor was lack of support for caregivers and the least important factor was Lack of identified audience groups. Ranking of stressors by four dimensions of Lotans indicate that organization structures dimension has the highest average and physical conditions dimension has the lowest average. There was a significant correlation between age, job experience and degree of education and stress factors.

    Conclusion

    The results showed that the most important stressors are, respectively, the lack of manager’s support, lack of attention to job promotion, job insecurity, work only to eliminate any obligation and lack of library manager’s collaboration. Thus, managers should identify stress factors and eliminate them.

    Abstract View Paper Original: Persian
  • Quantitative Analysis of Medical Record of Patients Admitted in the Gharazi Hospital
    Shirin Abbassi, Nahid Tavakoli Page 50
    Introduction
    Quantitative analysis of medical records is effectiveness factors in hospital policies, assessment of treatment team performance, and improve executive activities in hospital and they are the principle tool for medical audit. Despite the importance of evaluation and high cost and time, it was not intentioned enough. This paper review the result of Quantitative analysis of medical records of patients admitted in the Gharazi hospital.
    Methods
    In this descriptive and cross-sectional study, the medical records of all patients admitted in the hospital from the first April 2008 until the end of March were evaluated. Sampling method was census and 26,284 number of cases were studied Data collection tool was the checklist that was extracted from medical record text. Researcher referred to the medical record department and data from hospital records were extracted and compiled the checklist and analyzed by SPSS.
    Results
    The most frequency of failure of patients file were related to Ear, Nose and Throat (ENT)specialists (38 %) and Maxillofacial Surgery department professionals had not any defect in their patients file record
    Conclusion
    Quantitative analysis of medical records Based on the desired Topics of documentation showed that the most failure of patient records were related to documentation of date entry by documentary makers (91%) and the lowest deficit was related to data entry (1.1 %). Few percent of the cases (1.2%) were not assessed in medical record. Considering the results of this study, the Gharazi hospital is planning to control the case documentation and medical records evaluation by applying appropriate management tools.
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Need Assessment of Continuing Professional Education of Health Care Management Graduates, Working in the Medical University of Isfahan & Related Health Centers
    Saied Karimi, Marzieh Javadi, Maryam Yaghoobi, Sogol Fathalizade, Maasoumeh Molayi Page 61
    Introduction
    By considering daily progress of advanced technology and unimaginable advances in the management technology region, demand to educate and improve working personnel of administrative health and hygiene fields seems to be vital by considering the present situation. The main purpose of this study is to specify the educational demand of health care management graduates who are working as managers, VP or experts of hospitals and other related health centers in Isfahan.
    Methods
    In this descriptive survey study, 67 health care management graduates working in Isfahan University of Medical Sciences were enrolled, in 2008. The study tool was a researcher made questionnaire in three dimensions. Reliability and validity of the questionnaire was confirmed by experts and calculating the Cronbach's Alpha coefficient (α = 0.75), respectively. Study population was selected by stratified randomized method. All of these data were analyzed by SPSS statistical software.
    Results
    The first priority need of study population from the three studied domains was operational and technical skills with mean score of 3.49 +/- 0.12. Among the operational and technical skills familiarity with computer and software use had the highest score. Among the theoretical and conceptual skills globalization and multi-cultural organizations had the highest score in health care management graduates.Collusions: In fact operational needs, the needs that management graduates are dealing with it daily, and the needs related to computer use and information technology considered as the most important needs of operational skills. It is necessary that educational planners consider mentioned needs in the setting of annual program.
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Is There any Method to Compare Key Indicators of Hospital Performance Simultaneity?
    Hanieh Sadate Sajadi, Zeinab Sadate Sajadi, Mohammad Hadi Page 71
    Introduction
    The important of comparing performance of hospitals using hospital indicators, has been made the necessary of utilizing of the application model inevitable. This study aimed to compare hospital performance key indicators simultaneity.
    Methods
    In this descriptive cross sectional and retrospective study, 31 hospitals of Isfahan University of Medical Sciences were evaluated in 2007. Selected indicators including bed occupancy rate, bed turnover rate and mean length of hospitalization were extracted by referring to Vice Treatment of Isfahan University of Medical Sciences and evaluating monthly activity of the centers during 2005-2006.Obtained data compared using Excel software and Pobon Lasso charts.
    Results
    There were 3(10 percent) hospitals in Quadrant I, 12(39 percent) hospitals in Quadrant II, 14(45 percent) hospitals in Quadrant III and 2(6%) hospitals in Quadrant IV of Pobon Lasso chart in 2005.There were 2(6 percent) hospitals in Quadrant I, 14(45 percent) hospitals in Quadrant II, 13(43 percent) hospitals in Quadrant III and 2(6%) hospitals in Quadrant IV in 2006.
    Conclusion
    Pobon Lasso chart help us to compare the three key indicators of hospital performance simultaneity in addition to assessment of centers performance in respect of governance. It is recommended that hospital administrators evaluate hospital efficiency through this method which considered as one of the active methods in identifying the problem. This analysis can be a useful guide in planning performance improvement for the center.
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Content and Citation Analysis of Articles Published in the Journal of Health Information Management
    Hassan Ghahnaviyeh, Farideh Movahedi, Mohammad Hossein Yarmohamadian, Sima Ajami Page 82
    Introduction
    With reviewing of scientific production in any field, strategic planning could be conducted for policy research assessment, improve the quality of research activities and evaluate obtained promotions. This study aimed to analyze the content and citation of published articles in the journal of "Health Information Management".
    Methods
    In this descriptive study, the content and Citation of 175 articles published in the Journal of “Health Information Management” was analyzed from 2004 till 2010.The analyze was conducted using a checklist and obtained data was entered in Excell software. The validity of checklist was confirmed by experts. Data was analyzed by descriptive statistics such as data classification based on frequency distribution and mean and charts drawing.
    Results
    Most authors (58%) from 531 authors of 175 articles were male. Most of the authors (263 author) were at PHD level; the academic level of most of them was assistant professor (116 author) and most of them were affiliated to Isfahan University of Medical Sciences. Most of the studied articles were descriptive (127 titles), the most used tool was questionnaire (76 titles) and the most used subject descriptors were hospitals (30 titles).Most type of published articles were research ones(150 titles) and most of them were extracted from approved projects(60 titles). Greatest numbers of articles (51 titles) were published in 2010 with most subject trends of “Management" (Title 50). Most citations were referred to the articles (43%) with latin sources of language (58%).Self citation to authors and journals was reported in 4.45% and 1.05% of articles.
    Conclusion
    The behavioral pattern of authors should be pushed to writing analytical papers and using various and novel methods in the field of information management in the healthcare field. The journals editors should consider a certain level in their self citation.
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Information Position in New Reform of American Health Care System
    Zahra Mastaneh, Lotfolah Mouseli Page 97

    Ever changing needs of society to which the health sector has to respond, makes the health sector reform inevitable for any country worldwide. Increasing the efficiency and effectiveness of health services, equity, sustainable financing and management improvement are the main objectives of health sector reform. Healthcare reform was set high on the new administration’s agenda with the start of the transition. In the United States after coming on the new government, reforms in the health system were considered largely in the government work programs. The main focus of these reforms is on the use of new information technologies in health information management.This government has described improved health information as a key to expanding healthcare coverage while improving quality and controlling costs. Therefore government was set health information pyramid on seven issues that by implementation of these will be able to achieve the meaningful healthcare reform.

    Abstract View Paper Original: Persian
  • The Role of Data Warehouse in Optimizing Diseases Management
    Mahtab Karami, Mehdi Setayesh Barhaghi Page 102
    Diseases management offers the benefits of lower disease occurrence, improved patient care, and lower healthcare costs. The key mechanism used to identify individuals at risk, stratify patients by risk level and track patients’ progress through the disease anagement is the data warehouse (DW).This review article describes operational systems, DW features and component and role of it in disease management programs.By data warehouse, healthcare organizations, clinicians and managers can reduce costs generated by process redesign, obtain right information in areas of patient care, budgeting, planning, research, process improvement, external reporting, benchmarking, trend analysis and marketing and make the right decision to prevent the progression or appearance of the illness, thus maintaining the health of the population.
    Abstract View Paper Original: Persian